Ratusz w Strzegomiu

---

Historia

Historia ratusza w Strzegomiu sięga XIV wieku, kiedy to w tym mieście zbudowano pierwszy budynek tego typu. Niestety, podczas destrukcyjnych działań związanych z wojną trzydziestoletnią, ratusz uległ zniszczeniu. Później jednak przystąpiono do jego odbudowy. W latach 1828–1829 podjęto decyzję o rozbiórce całego obiektu, pozostawiając jedynie Wieżę Targową, która do dzisiaj jest istotnym punktem w architekturze Strzegomia.

W latach 1859–1860 zaplanowano budowę nowych kamienic śródrynkowych przylegających do wieży. Ich projekt wykonał architekt Karl Lüdecke. Kolejnym ważnym etapem w historii wieży miała miejsce między 1993 a 1996 rokiem, kiedy przeprowadzono gruntowny remont budynku. Efektem tych prac było nałożenie nowoczesnego hełmu ze stali i szkła na wieżę, co dodało jej współczesnego charakteru.

W 1940 roku, władze miejskie zdecydowały o przeniesieniu swojego biura do nowej siedziby, która również znajduje się w centralnej części Rynku. Dzień 8 września 1961 roku zapisany jest w historii architektury Strzegomia jako moment, w którym wieża dawnego ratusza została wpisana na listę zabytków przez wojewódzkiego konserwatora zabytków, co podkreśla jej wartość historyczną i kulturową.

Architektura

Wieża Targowa

Nie jest możliwe ustalenie dokładnej daty budowy Wieży Targowej, gdyż dokumenty oraz kroniki nie zawierają takich informacji. Można jednak przypuszczać, że powstała ona w drugiej połowie XIV wieku. Pierwszy znany zapis na ten temat pochodzi z Księgi Miejskiej z roku 1433, w której nadmienia się o jej remoncie:

„W tym roku, My rajcy kazaliśmy pokryć blachą ołowianą Wieżę Targową – do tego zużyto 117 cetnarów, a każdy cetnar kosztował 3 kopy halerzy a jako wynagrodzenie za każdy cetnar 15 groszy. Dlatego też pokrycie wieży kosztowało więcej niż 100 kop”.

W XVI wieku Strzegom przeżywał wyjątkowy okres prosperity. Miasto zyskało na bogactwie, co zaowocowało decyzją o rozbudowie Wieży Targowej. W 1533 roku przeprowadzono jej przebudowę, czego dowodem jest zachowana do dziś tablica z piaskowca, umieszczona na I piętrze wieży. Zmiany obejmowały podniesienie wysokości wieży do 26,2 metra od poziomu gruntu do tarasu widokowego. W tym czasie również zbudowano renesansowy hełm z drewna, pokryty blachą miedzianą lub cynową. Cała konstrukcja została pomalowana, a według opisu z 1828 roku, hełm malowano na zielono, a kula na zwieńczeniu na złoto. Kolorystyka mogła być analogiczna wcześniej. Forma dachu, najprawdopodobniej o podobnym kształcie, przetrwała aż do roku 1945.

Do naszych czasów dotrwała Wieża Targowa, zbudowana z kamienia, o sklepionym parterze i zwieńczona kamienną balustradą, łączącą elementy gotyckie oraz barokowe. Na jej elewacji znajduje się kartusz z herbem miasta oraz tablica upamiętniająca przebudowę z datą 1533. Sam budynek ratusza przeszedł znaczną przemianę w latach 1859-1860, tracąc przy tym wiele z pierwotnego charakteru zabytku. Najcenniejszym elementem, który się zachował, jest portal z łacińską inskrypcją z roku 1541.

Nowoczesny ratusz jest okazałym obiektem czterokondygnacyjnym, który pokryty jest łamanym dachem naczółkowym, wzbogaconym o lukarny. Centralnie usytuowany ryzalit posiada ośmioboczną wieżyczkę zegarową, zakończoną ostrosłupowym hełmem. Oba budynki – zarówno dawny, jak i obecny ratusz – znajdują się w skupisku zabudowy śródrynkowej, która została odrestaurowana po zniszczeniach spowodowanych II wojną światową.

---

Oceń: Ratusz w Strzegomiu

---